Selasa, 01 April 2014

pidarta bahasa bali


SWADHARMANING PARA YOWANA RITATKALA NINCAPANG
 AJARAN TRI KAYA PARISUDHA
Om swastyastu,
            Ratu manggala miwah angga panureksa sane wangiang titiang.....ratu para sujana….miwah ida dane sami,pamekas yowana sane tresna sihin titiang.
            Wiyakti dahat angayu bagia pisan manah titiang mangkin,duaning polih galah ngamiletin lomba mapidarta basa bali puniki,pinaka sinalih tunggil sarana ngajegang budaya baline pamekas nyane ngajegang basa bali. Domugi ida sang hyang parama kawi setata sueca nganugrahin kesukertaan miwah kerahajengan ring para jana. Mungwing pidarta basa bali sane jagi aturang titiang inggih punika mamurda “SWADHARMANING PARA YOWANA RITATKALA NINCAPANG AJARAN TRI KAYA PARISUDHA”.
Inggih ida dane miwah semeton sane dahat suksemayang titiang,ngeninin indik kawentenang abb utawi pakibeh jagat nemonin kaliyuga sekadi mangkin,mejanten akeh pemargine sane sanglad tur sane nenten sandang tinututin,wastu punika banget mamurti turmaning kapucukang ring sang sane madue kuasa ring jagate,mahawinan akeh pemargine sane nenten manut ring polapalinng kadharmaan miwah kepatutan.
            Ring sapari indikan punika,mahawinan sane patut,kasinangguh iwang tur sane iwang ka jinjing utawi kapucukang. Inggih para pamiarsa sane suksemayang titiang,tat kalaning kawentenan jagate asapunika,ngiring ngawit mangkin mangdane nenten sayan-sayan kadihparan.
            Pamekas tunas titiang ring para yowana,duaning wantah iraga para yowana sane gumanti dados saka,tur pikukuh ring jagate ngulatiang mangdane prasida ngemangguhang kerahajengan miwah kesukertaan jagat. Duaning kawentenan para yowana banget mapikenoh dados pemargi maka pangentos panglingsir wekasan. Rikalaning mapidabdab,elingan je sane gumanti anggen uger-uger utawi pikukuh ring angga,ingian punia kabawos TRI KAYA PASRISUDHA,danging kasuksemaaan tri kaya parisudha punika,sane kaping siki kabawos kayika parisudha,sane kaping kalih kabawos wacika parisudha,miwah sane kaping tiga kabawos manacika parisudha.
            Ngeninin indik kayika parisudha,wantah maparilasana sane patut tur sane becik manut uger-uger,tata krama kauripan,miwah kadharman. Dohin pisan maparilaksana parikosa miwah sane nenten becik. Maka pratiwimba, inggih punika: ten dados memandung,tur ten dados ngusak-ngasik jagat. Sane pinih utama,ring sajeroning ngewerdiang lan ngajegang jagat baline,iraga sareng sami pinaka yowana,mangdane prasida nyarengin melarapan antuk ngelaksanayang sami utsaha sane mapikenoh,minakadi,ngawentenang pesantian utsawe dharma gita,ngelestariang keseniane antuk ngawentenan pentas seni budaya sekadi arja,drama,miwah sane siosan,saha nelebin sastra agama. Siosan ring punika ngeresikin keasrian palemahane antuk “Gerakan Kebersihan Lingkungan” ngawntenan kegiatan olahraga tur ngutshayang ngicalang sehananing parilaksana sane kaon tur ngwinang biuta ring jagat baline minekadi ngimpasin narkoba miwah minuman keras.
            Ngeninin indik wacika parisudha, nenten sois, sajeroning ngamedalang bebawos, mangdane setata nganutin tata krama sane becik, sampunang ngardinin kayun anak sewosan kadukhitan,turmaning setata daging bawos punika ngawesanayang kasukertaan miwah santi. Maka pratiwimba,inggih punika:ten dados mawicara bangras ,lan ten dados dudu ring sawitra. Sane pinih banget patut karesepang wantah basa baline sandang kalestariang pacang keanggen ngwerdiang kalih ngalimbakang mangde sayan teleb,sayan ajeg,para janane nganggen basa bali.
            Napi ke mawinan asapunika?,duaning basa baline makeh pisan madaging indik sane mapikenoh kawigunan nyane sajeroning ngelaksanayang dharmaning agama miwah negara.
            Ngeninin indik kabawos manacika parisudha, wantah mapikayun setata ngardinin kerahajengan miwah kadegdegan ring jagate. Mawinan tunas titiang ring para yowana sami sampunang pisan mapikayun sane ngardi anak sewosan nemu kadiahparan,maka pratiwimba:inggih punika:ten dados ngemanahang druwen anak sios,miwah iri hati majeng ring anak sewosan. Punika mawinan ngawit mangkin para yowana sampun sayaga mataki-taki,sampunag pisan ngantos keni ka daut antuk paridabdab sane ngawesanang jagate kaon. Bilih-bilih purun jagi mamurug sane ten becik mejanten sampun jagi keni karma phala,manut sekadi seloka: sapa ketemuang ayu,mesedaa sarwa ayu,niata ketemuang ala,mesedana sarwa ala. Kasujatian ipun:sapa sira ugi mapikardi sane becik,mejanten kapungkur ngemangguhang kabecikan,tur sapa sira ja sane maparilaksana sane kaon,mejanten jagi ngemangguhang kaon.Pateh sekadi sesonggan baline,yening nandur kedele,wantah kedele sane pacang puponin,semalihe ,yening nandur lambon,wantah lambon sane pacang kapolihang.
            Inggih para semeton sinamian, indik unteng pidartan titiang nenten sios wantah,jagra pawungu titiang ring para semeton sami mangdane,eling ring swadharmaning soang-soang. Taler nyarengin ngwerdiang budaya baline rikala ngerereh sane kasinangguh ajeg bali. Melarapan antuk nincapang ajaran TRI KAYA PARISUDHA ring angga soang-soang
            Inggih ida dane,indik daging atur-atur  titiang, maka tetujon nyane : mangdane ida dane miwah semeton sane jagi kasukserah dados pangentos panglisire wekasan,pratiaksa tur setata mikayunin paridabdab sane mapikardi becik ring jagate,yening sampun mapikardi becik,janten sampun kapungkurang,jagate sayan-sayan ngamecikang.
            Inggih ratu manggala miwah angga panureksa,pamekas semeton para truna-truni,wantah asapunika pidara basa bali sane prasida aturang titiang ring galah puniki. Menawita wenten iwang atur titiang sane nenten manut ring pikayunan,titiang nunas geng rena sinampura. Taler banget suksma majeng ring semeton truna-truni sane prasida miarsayang pidartan titiang wawu. Maka panguntat puputang titiang antuk parama santih.
“Om Santih Santih Santih Om”